Ρεπορτάζ και φιλμάκι του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) για το Συνέδριο Οικονομίας ΟΕΒ που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 21 Απριλίου 2016 στο Ξενοδοχείο Κλεοπάτρα
Τις προτάσεις και τις απόψεις τους στο θέμα της κυπριακής επιχειρηματικότητας και γενικότερα της πορείας που θα πρέπει να ακολουθήσει η κυπριακή οικονομία στο μέλλον ανέλυσαν οι πολιτικοί αρχηγοί των τριών μεγαλυτέρων πολιτικών κομμάτων, Αβέρωφ Νεοφύτου του ΔΗΣΥ, Άντρος Κυπριανού του ΑΚΕΛ και Νικόλας Παπαδόπουλος του ΔΗΚΟ, στο συνέδριο οικονομίας της ΟΕΒ «Προκλήσεις της κυπριακής επιχειρηματικότητας: Επιχειρείν – Επενδύσεις – Εξωστρέφεια».
Στο συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα στη Λευκωσία, με χορηγό επικοινωνίας το ΚΥΠΕ, διεξήχθη κατά γενική ομολογία μια εποικοδομητική συζήτηση, με τους τρεις πολιτικούς ηγέτες να καταθέτουν απόψεις για θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, τη μείωση των φορολογικών βαρών, και τα βήματα που πρέπει να γίνουν για προσέλκυση επενδύσεων και πάταξη της γραφειοκρατίας.
Δεν μπορεί να υπάρχει επιχειρείν σε μια χώρα που δεν έχει νοικοκυρεμένα δημόσια οικονομικά και που δεν είναι αξιολογημένη από τους οίκους αξιολόγησης σε επενδυτικό επίπεδο, είπε στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Σημείωσε δε ότι χρειάζεται και η κουλτούρα, για να προσθέσει πως στην Κύπρο το επιχειρείν και το κέρδος για δεκαετίες ήταν ανάθεμα.
Συνέχισε λέγοντας πως πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το ρόλο του κράτους. «Θέλουμε ένα κράτος επιχειρηματία ή ένα κράτος με αυστηρούς εποπτικούς μηχανισμούς που θα διευκολύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία;». Χρειαζόμαστε ένα κράτος ευέλικτο και αποτελεσματικό, που να μη βάζει καθημερινά εμπόδια στο επιχειρείν και όχι μια δημόσια υπηρεσία που να δυσκολεύει την καθημερινότητα των πολιτών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είπε.
Ο κ. Νεοφύτου παρατήρησε ότι για χάριν των εκλογών τη μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας «την αφήσαμε στα συρτάρια της Βουλής για να τη δει η επόμενη Βουλή». Το πιο σημαντικό, είπε, από τα πέντε σχετικά νομοσχέδια ήταν το νομοσχέδιο που διασφάλιζε τη δημοσιονομική σταθερότητα, συνδέοντας τα μισθολογικά κόστη και τις δαπάνες του δημόσιου τομέα με τα έσοδα και τις δυνατότητες της οικονομίας.
Παράλληλα ο Πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος είπε πως το θέμα της απλοποίησης των διαδικασιών στο δημόσιο θα καλυφθεί μέσα από το νομοσχέδιο για τη δημιουργία υφυπουργείου ανάπτυξης, ενώ παρέπεμψε και στη συνεργασία της Κύπρου με την Εσθονία για την εισαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στο κυπριακό δημόσιο.
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού σημείωσε, από πλευράς του, ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία σε συνεργασία με τη δημόσια και συνεργατική οικονομία αποτελούν τους πυλώνες ανάπτυξης της οικονομίας, παρατηρώντας πως σήμερα γίνονται προσπάθειες αλλοίωσης αυτού του μοντέλου και απαξίωσης των δημόσιων επενδύσεων και των δημόσιων οργανισμών. «Μια τέτοια πολιτική κατεύθυνση θα είναι επιζήμια για το οικονομικό μας μοντέλο» είπε.
Ο κ. Κυπριανού σημείωσε πως οι κυπριακές επιχειρήσεις έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στην ανάπτυξη της οικονομίας. Στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της διαφάνειας και της ισονομίας, λέγοντας πως η επιχειρηματική κοινότητα στην Κύπρο είναι απαραίτητο να τερματίσει αθέμιτες πρακτικές, να μείνει μακριά από μεθόδους εκμετάλλευσης και παραπλάνησης, να συνεχίσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της προς το κράτος και να είναι υπόδειγμα σεβασμού των εργασιακών δικαιωμάτων.
«Η ασύμμετρη πίεση που δέχονται οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις από τον εγχώριο και το διεθνή ανταγωνισμό, η έλλειψη της απαραίτητης τεχνολογίας, η έλλειψη χρηματοδοτικών πόρων και η χαμηλή παραγωγικότητα τις οδηγούν σε αδιέξοδο. Η βελτίωση της υφιστάμενης υποδομής τους, η παροχή κινήτρων για εισαγωγή νέων τεχνολογιών, η ανάπτυξη της έρευνας και της τεχνολογίας, η συνεχής βελτίωση της παραγωγικότητας που θα βασίζεται και στην τεχνολογική αναβάθμιση, είναι ενέργειες προτεραιότητας που θα βοηθήσουν στον εκσυγχρονισμό τους», υπέδειξε.
Ανέφερε πως από πλευράς του, το κράτος πρέπει να προχωρήσει στην εισαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη δημόσια υπηρεσία για την ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, να αναβαθμίσει τη στήριξη του προς τη νεανική και γυναικεία επιχειρηματικότητα και να καταστήσει τη χρηματοδότηση της καινοτομίας και της έρευνας βασικό πυλώνα δράσης στο μέλλον.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος είπε ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα επιχειρηματικό πλαίσιο που θα διευκολύνει τη διεξαγωγή της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη βάση των πέντε πυλώνων του ανταγωνισμού και της πάταξης των ολιγοπωλίων και μονοπωλίων, της πιστωτικής ευχέρειας, της πάταξης της γραφειοκρατίας, της παροχής κινήτρων για την ενίσχυση, τη βελτίωση και την προώθηση της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης, και τέλος της αξιοποίησης της τεχνολογίας.
Αναλύοντας τους πυλώνες αυτούς έναν προς έναν, ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε ότι πρώτος στόχος πρέπει να είναι η πάταξη των κακών πρακτικών που εφαρμόζονται στην περίπτωση των ολιγοπωλίων και μονοπωλίων. Τόνισε, επίσης, ότι χρειάζεται σχέδιο για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προσθέτοντας ότι η Κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει ακόμα τέτοιο σχέδιο.
Παρατήρησε δε ότι παρά τις εξαγγελίες δεν έχει προχωρήσει η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, ούτε και της τοπικής αυτοδιοίκησης και ότι δεν έχουν υπάρξει βελτιώσεις στην απλοποίηση των διαδικασιών και στην πάταξη της γραφειοκρατίας. «Να έχουμε ένα συγκεκριμένο στόχο: Μία αίτηση, μία άδεια, ένα πιστοποιητικό για την κάθε μικρομεσαία επιχείρηση» ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά τα κίνητρα επιχειρηματικότητας πρότεινε τη δημιουργία ενός ταμείου ανάπτυξης, τη δαπάνη κάθε χρόνο του 2% του προϋπολογισμού για τη δημιουργία θέσεων εργασίας μέχρι η ανεργία να υποχωρήσει κάτω από το 5%, μείωση της φορολογίας στην ακίνητη περιουσία κατά 20%, παραχώρηση φορολογικών κινήτρων σε εταιρείες που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ επεσήμανε ακόμα ότι πρέπει άμεσα να προχωρήσει η σύσταση νέων επιχειρήσεων που επενδύουν στην τεχνολογία.
Μείωση της φορολογίας
Οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί εξέφρασαν συγκλίνουσες θέσεις στο θέμα που αφορά τις φορολογίες.
Ειδικότερα ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ είπε ότι σήμερα τα δεδομένα των δημόσιων οικονομικών επιτρέπουν στο μέλλον να μελετηθεί μείωση των φόρων, «υπό την προϋπόθεση ότι θα κρατήσουμε αντιστάσεις σε αιτήματα για αυξήσεις που θα ξεκινήσουν σε όλους τους τομείς» είπε, σημειώνοντας την ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία. Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι πρέπει να υπάρξει μελέτη για το θέμα της μείωσης της φορολογίας, υποδεικνύοντας ωστόσο ότι «πρέπει να δούμε ποιες συνέπειες θα προκύψουν και ποια μέτρα θα χρειαστούν για την αντιμετώπισή τους», ενώ ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ αναφέρθηκε στην ανάγκη αναθεώρησης των φορολογικών βαρών που εμποδίζουν την ανάπτυξη, και ειδικότερα μείωση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας για όλους.
Οι στόχοι για το μέλλον και η προσέλκυση επενδύσεων
Διαφορετικές ήταν οι απόψεις των τριών αρχηγών ως προς το ποιοι πρέπει να είναι στόχοι για το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου στο μέλλον και πώς θα προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις.
Η κρίση έχει δείξει και την κατεύθυνση της οικονομίας είπε ο κ. Νεοφύτου. Οι τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, του τουρισμού, του real estate, η ναυτιλία έδειξαν αντοχές είπε. Σε αυτά πρόσθεσε την ιδιωτική υγεία, τον πρωτογενή τομέα και την κυπριακή βιομηχανία, ως τομείς στους οποίους θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος. Από πλευράς του ο κ. Κυπριανού σημείωσε ότι πρέπει να καθοριστούν οι βασικοί άξονες των στόχων για τα επόμενα δέκα χρόνια. Προϋπόθεση, είπε, είναι να υπάρχει όραμα και πρόσθεσε πως πρέπει γίνει συζήτηση και αν είναι εφικτό να καθοριστούν κοινοί στόχοι. Ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι χρειάζεται να υπάρξει σχέδιο για το μέλλον της οικονομίας με συγκεκριμένους στόχους. Δεν έχουμε ακούσει, είπε, ποιο είναι το σχέδιο της Κυβέρνησης για τη μείωση της ανεργίας, της φτώχειας και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προσθέτοντας ότι το ΔΗΚΟ έχει καταθέσει τις θέσεις του.
Σε ό,τι αφορά το κεφάλαιο επενδύσεις, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ οι μεγαλύτερες επενδύσεις στην Κύπρο έγινα στην περίοδο της κρίσης. Σημείωσε δε πως «πρέπει να δούμε τις αποκρατικοποιήσεις ως όχημα για προσέλκυση σημαντικών ξένων επενδύσεων». Από την άλλη ο ΓΓ του ΑΚΕΛ σημείωσε ότι η λύση του κυπριακού προβλήματος θα δώσει ώθηση στην κυπριακή οικονομία και θα δημιουργήσει ένα πιο σταθερό και ασφαλές οικονομικό περιβάλλον. Πρόσθεσε πως ο ρόλος του κράτους στο θέμα των επενδύσεων δεν πρέπει να είναι μόνο το ξεπούλημα των οργανισμών δημόσιας ωφελείας. Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ είπε πως για να ξανακερδίσουμε την αξιοπιστία της κυπριακής οικονομίας, πρέπει να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των τραπεζών και ιδιαίτερα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ασκώντας κριτική στην Κεντρική Τράπεζα, η οποία, όπως είπε, φαίνεται να θεωρεί πως «το πρόβλημα θα λυθεί από μόνο του».
Υπάρχει κοινός παρονομαστής λέει η ΟΕΒ
Ο Πρόεδρος της ΟΕΒ Χρίστος Μιχαηλίδης παρατήρησε ότι στα πλείστα θέματα, όπως αναλύθηκαν από τους πολιτικούς αρχηγούς, «υπάρχει κοινός παρονομαστής».
Ο κ. Μιχαηλίδης στάθηκε στο θέμα της γραφειοκρατίας λέγοντας ότι πρόκειται για ένα διαχρονικό πρόβλημα, ωστόσο, ανέφερε ότι υπό τις σημερινές συνθήκες «ίσως να αγγίζει και τα όρια της εγκληματικότητας».
Σημείωσε ακόμα την ανάγκη προώθησης της ψηφιακής οικονομίας και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της αλλαγής κουλτούρας.
Αναφέρθηκε ακόμα στην ανάθεση υπεργολαβιών στον ιδιωτικό τομέα. Τόνισε επίσης τη μείωση της φορολογίας ως «αναπτυξιακό εργαλείο».
«Χρειαζόμαστε ανασχεδιασμό του οικονομικού μας μοντέλου» και ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τους τομείς της εξωστρέφειας και των ξένων επενδύσεων, με καθορισμό των χωρών εστίασης στη βάση της ανάλυσης των προϊόντων και υπηρεσιών μας, επεσήμανε ο κ. Μιχαηλίδης.
